คำอธิบายรายวิชา
แผนการสอนที่ 1
แผนการสอนที่ 2
แผนการสอนที่ 5
แผนการสอนที่ 6
แผนการสอนที่ 7
แผนการสอนที่ 8
แผนการสอนที่ 9
แผนการสอนที่ 10
แผนการสอนที่ 11
แผนการสอนที่ 12
แผนการสอนที่ 13
แผนการสอนที่ 14
      
| จุดประสงค์ | เนื้อหา | กิจกรรมกรรม | การประเมิน | คำถามนำ | ใบงาน | เอกสาร |
แผนการสอน 10: วงจรพื้นฐานและส่วนประกอบของเครื่อง LASER  (เวลา 3คาบ)

1 ความคิดรวบยอด
      เครื่องเลเซอร์สำหรับกายภาพบำบัด เป็นเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ที่ให้รังสีเลเซอร์ชนิดกำลังต่ำ ซึ่งเป็นเครื่องเลเซอร์ที่มีกำลังต่ำกว่า 1 มิลลิวัตต์ มักเป็นเลเซอร์ชนิด Helium-Neon (HeNe), Gallium Arsenide (GaAs) ผลการรักษาทางกายภาพบำบัดจากเครื่องเลเซอร์เป็นผลการกระตุ้นการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ และผลการระงับปวด

2. จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม

     เมื่อจบการเรียนการสอนนี้แล้ว นักศึกษาสามารถ
       1. อธิบายหลักการทำงานเบื้องต้น ผังอย่างง่าย และวงจรพื้นฐานของเครื่องเลเซอร์
       2. อธิบายส่วนประกอบและลักษณะของอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้กับเครื่องเลเซอร์
       3. อธิบายวิธีการใช้งานเบื้องต้นของเครื่องเลเซอร์  

3. เนื้อหา

     1. เลเซอร์ (LASER) เป็นคำย่อมาจาก (Light amplification by stimulated emission of radiation) ซึ่งหมายถึงการขยายสัญญาณแสงโดยการกระตุ้นให้เกิดการปล่อยรังสีออกมาก ดังนั้นจึงเป็นรังสีที่มีความเข้มและพลังงานสูงมาก มีขนาดของลำแสงแคบมาก สามารถรวมลำแสงให้ส่องมายังจุดเดียวกันได้
     2. เลเซอร์ เป็นรังสีที่มนุษย์สร้างขึ้น มีลักษณะพิเศษที่ต่างจากรังสีชนิดอื่นๆคือ 1) เป็นแสงที่แผ่ออกจากแหล่งกำเนิดไปในทิศทางเดียวกันหมด 2) มีความยาวคลื่นเดียว (monochromatic) 3) มีเฟสตรงกันทั้งหมด ที่เรียกว่า แสงอาพันธ์ (coherent light)
     3. เลเซอร์ เป็นแสงที่ให้พลังงาน มีความยาวคลื่นตั้งแต่ย่านอินฟราเรดใกล้ (near IR) จนถึงย่านอินฟราเรดไกล (far IR) ระดับพลังงานของเลเซอร์ขึ้นกับความยาวคลื่น บางชนิดมองเห็น บางชนิดมองไม่เห็น (ขึ้นกับความยาวคลื่น) สามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ 1) เครื่องเลเซอร์กำลังสูง (high power laser) มีคุณสมบัติในการทำให้เนื้อเยื่อมีอุณภูมิสูง เนื้อเยื่อขาดน้ำ โปรตีนจับตัวรวมเป็นก้อน การแยกสลายเซลล์ มักใช้แทนมีดในการผ่าตัดทางการแพทย์ 2) เครื่องเลเซอร์กำลังต่ำ (low power laser) เป็นเครื่องเลเซอร์ที่ให้กำลังต่ำว่า 1 มิลลิวัตต์ มักไม่ใช้ผลด้านความร้อนจากรังสี บางครั้งเรียกว่า เลเซอร์ชนิดเย็น (cold laser) หรือเลเซอร์ชนิดอ่อน (soft laser) มักเป็นชนิดที่มองเห็นลำแสง ผลเลเซอร์กำลังต่ำคือ ช่วงกระตุ้นการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ และผลการระงับปวด
     4. วงจรอย่างง่ายของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดประกอบด้วย แหล่งจ่ายไฟ วงจรเก็บประจุเพื่อให้พลังงานกับไฟแฟลซ ตัวกลางและช่องกำทอนสำหรับสร้างเลเซอร์ และส่วนควบคุมแสงและอุปกรณ์เชื่อมต่อ
     5. ตัวเครื่องเลเซอร์ ประกอบด้วย แหล่งจ่ายไฟ ส่วนควบคุมการทำงานของหลอด และส่วนประกอบอื่นๆ ได้แก่ ขาตั้ง ที่สะท้อนแสงและส่วนควบคุมการสะท้อน ความยาวคลื่นของเลเซอร์ที่ปล่อยออกมาขึ้นกับตัวกลางที่ใช้ทำ
     6. แสงเลเซอร์ที่ใช้ทางกายภาพบำบัดมักเป็นเลเซอร์ที่สร้างจาก ไดโอด (diode) เช่น Gallium Arsenide (GaAs) สร้างจากตัวกลางที่เป็นก๊าซ เช่น Helium-Neon (HeNe)

4. กิจกรรมการเรียนการสอน
    
    4.1 ขั้นนำ

          ผู้สอนทบทวนเรื่องแสงเลเซอร์ และการนำแสงเลเซอร์มาใช้ประโยชน์ จากนั้นเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้อภิปรายประสบการณ์เกี่ยวกับเลเซอร์ เช่น เลเซอร์ในดิสโก้เทค เป็นต้น แจ้งวัตถุประสงค์ของการเรียน

   4.2 ขั้นสอน: เสนอปัญหา/เนื้อหา
          1. ผู้สอนนำเสนอปัญหาด้วยสาธิตการใช้เครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัด
          2. เปิดโอกาสให้ผู้เรียนซักถามสิ่งที่ผู้เรียนเห็น
          3. ผู้สอนได้ตอบประเด็นที่ผู้เรียนสงสัย และแจกใบงานเพื่อให้ผู้เรียนได้ทำกิจกรรมการเรียนการสอน
    4.2.1 กิจกรรมไตร่ตรองรายบุคคล
          ผู้เรียนทำความเข้าใจกับกรณีปัญหาและประเด็นคำถามในใบงานที่ให้โดยการคิดพิจารณาด้วยตนเองอย่างอิสระตามลำพัง ห้ามมิให้ปรึกษาหารือกัน ผู้เรียนสามารถค้นคว้าเพิ่มเติมได้จากเอกสารประกอบการสอนหรือหนังสือในห้องสมุดเพิ่มเติมได้ โดยผู้สอนพยายามกระตุ้นเร่งเร้าให้ผู้เรียนอ่านและตอบประเด็นปัญหาในใบงาน อย่างไตร่ตรอง และพยายามสรุปประเด็นเนื้อหาและหาคำตอบในกระดาษเขียนตอบภายในเวลาที่กำหนด
ี่
    4.2.2 กิจกรรมไตร่ตรองระดับกลุ่มย่อย
          หลังจากที่ผู้เรียนได้มีโอกาสใช้กระบวนการคิดของตนเองและเขียนคำตอบเรียบร้อยแล้ว เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้รวมกลุ่มย่อยกับเพื่อนที่ได้แบ่งกันไว้แล้ว เพื่อให้ผู้เรียนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นของตนเองกับเพื่อนๆสมาชิกในกลุ่ม ได้มีโอกาสเปรียบเทียบในสิ่งที่ตนเองคิดกับผู้อื่น โดยการนำเสนอเนื้อหาของตนเองที่ได้บันทึกไว้กับเพื่อนในกลุ่มซึ่งขณะที่นั่งฟังเพื่อนนำเสนอ ร่วมกันอภิปรายและช่วยกันสรุปแนวคิดดังกล่าวนั้นให้เป็นแนวคิดของกลุ่ม ในรูปแผนภูมิมโนมติ (concept map) หรือตารางเพื่อนำเสนอในกลุ่มใหญ่ต่อไป

   4.2.3 การเสนอผลและแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นต่อกลุ่มใหญ่
           ผู้สอนสุ่มกลุ่มผู้เรียนให้ส่งตัวแทนของกลุ่มเพื่อนำเสนอแนวคิดต่อประเด็นที่ให้ตามใบงานของกลุ่มต่อกลุ่มใหญ่ โดยผู้สอนเร่งเร้าการมีส่วนร่วมของกลุ่ม ร่วมกันอภิปราย แสดงเหตุผลและความคิดเห็นของตน ของกลุ่มย่อย ต่อกลุ่มใหญ่รวมเป็นความคิดเห็นของชั้น
   
4.3 ขั้นสรุป

         ผู้สอนร่วมกับผู้เรียนร่วมกันสรุปแนวคิด หลักการ หรือความคิดรวบยอดของทักษะกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และสรุปเนื้อหาตามหลักสูตร
         เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ซักถามประเด็นที่สงสัยทั้งหมด โดยเฉพาะในจุดที่ยังไม่เข้าใจ โดยผู้สอนจะอธิบายเพิ่มเติมจนผู้เรียนเกิดความเข้าใจทั้งหมดอย่างชัดเจน

4.4 ขั้นพัฒนาทักษะ
         ผู้สอนให้ผู้เรียนในแต่ละกลุ่มย่อย ร่วมกันศึกษาเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดและอุปกรณ์ที่จัดเตรียมให้ตามคู่มือปฏิบัติการที่ให้ โดยพยายามพิจารณาถึงหลักการและเหตุผล ดังต่อไปนี้ 1) ศึกษาระบบลักษณะส่วนประกอบของเครื่อง และหลักการทำงานพื้นฐาน โดยเขียนแผนภูมิตามความเข้าใจ 2) ทดสอบและศึกษาหลักการทำงานพื้นฐานของเครื่องตามแนวคิดทฤษฎีที่ท่านทราบ 3) ทดสอบการทำงานของเครื่องโดยนำมาประยุกต์ใช้กับเพื่อน เป็นต้น พยายามตอบคำถามตามใบงานที่ได้รับมอบหมาย

4.5 ขั้นพัฒนาการนำไปใช้

         ผู้สอนเสนอประเด็นปัญหาเพื่อให้ผู้เรียนค้นคว้าผ่าน web page หรือที่อื่นๆ ในหัวข้อเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ทางกายภาพบำบัดชนิดต่างๆที่เกี่ยวข้องกับความร้อนและแสง และความก้าวหน้าและเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง โดยส่งรายงานภายใน 2 สัปดาห์
        ให้ตัวแทนผู้เรียนนำเสนอโครงงานที่รับมอบหมายต่อกลุ่มใหญ่เพื่อให้กลุ่มผู้เรียนร่วมกันอภิปราย


5. การประเมินผล
   เมื่อสิ้นสุดการเรียนการสอนแล้วผู้สอนจะประเมินผลการเรียนการสอนดังต่อไปนี้
   1. ประเมินความรู้ความเข้าใจตามเนื้อหาในบทเรียน โดยการสอบย่อยท้ายในแต่ละเรื่อง โดยที่ทุกคนจะต้องทำข้อสอบอย่างเต็มความสามารถ โดยไม่ช่วยเหลือกันพยายามทำข้อสอบให้ดีที่สุด เพื่อพัฒนาความก้าวหน้าของตนเองและเพื่อให้กลุ่มประสบผลสำเร็จในที่สุด
   2. ประเมินความรู้ความเข้าใจในบทเรียนโดยใช้ผลงานผู้เรียนเป็นหลัก แบ่งออกเป็น
       1) ผลงานรายบุคคล เป็นผลงานที่ผู้เรียนแต่ละคนปฏิบัติขณะร่วมกิจกรรมการเรียนการสอน
       2) ผลงานของกลุ่ม เป็นผลงานที่ผู้เรียนปฏิบัติร่วมกันเป็นกลุ่มในระหว่างที่ร่วมกิจกรรม
   3. การสะท้อนผลการทำงานของกลุ่ม โดยให้แต่ละกลุ่มประเมินการทำงานของตนเอง แล้วเสนอผลการประเมิน และสิ่งที่ต้องการปรับปรุงต่อไป
   4. ประเมินกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียน โดยคณาจารย์ผู้ร่วมสอน โดยการสังเกตการทำกิจกรรมของผู้เรียนด้วยแบบประเมินพฤติกรรม และสุ่มสัมภาษณ์ผู้เรียนโดยแบบสัมภาษณ์


แนวคำถาม


      1. หลักการทำงานเบื้องต้นของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดเป็นอย่างไร
      2. องค์ประกอบหลักที่สำคัญของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดมีอะไรบ้าง จงอธิบายพร้อมทั้งเขียนรูปประกอบสิ่งที่ท่านอธิบายอย่างสมเหตุสมผล
     


ใบงาน Laser
-------------------------------------------------------------

  คำชี้แจง
         1. หลังจากผู้เรียนได้อ่านเนื้อหาเรื่อง เครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดมาแล้ว (ได้มอบหมายให้อ่านล่วงหน้าก่อนการเรียนการสอนเป็นเวลา 1 สัปดาห์) ให้พิจารณาประเด็นปัญหาที่ให้ ต่อไปนี้ โดยผู้เรียนจะต้องเป็นผู้พิจารณาด้วยตนเอง ไม่ปรึกษาหารือผู้อื่น ใช้เวลา ประมาณ 20 นาที
         2. จากนั้นให้ผู้เรียนรวมกลุ่มย่อย และปรึกษาหารือกัน แลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน กับเพื่อนๆในกลุ่ม เป็นเวลาประมาณ 20 นาที
        3. ส่งตัวแทนนำเสนอข้อสรุปที่ได้ในกลุ่ม ใช้เวลากลุ่มละ 5 นาทีี

----------------------------------------------------

ประเด็นปัญหาที่ให้พิจารณา
       1) ท่านเห็นด้วยกับคำกล่าวที่ว่า "รังสีเลเซอร์ เป็นสิ่งที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้น ไม่มีอยู่ในธรรมชาติ" หรือไม่ อย่างไร จงแสดงเหตุผลประกอบสิ่งที่อธิบาย
       2) รังสีเลเซอร์ที่ใช้ทางกายภาพบำบัด แตกต่างจากรังสีที่ใช้ทางการแพทย์อื่นๆอย่างไร
       3) จงอธิบายความเหมือนและความต่างระหว่างรังสีอินฟราเรด รังสีอัลตราไวโอเลต และรังสีเลเซอร์ ที่ใช้ทางกายภาพบำบัด
       4) องค์ประกอบหลักที่สำคัญของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดมีอะไรบ้าง จงอธิบายและเขียนรูปประกอบอย่างสมเหตุสมผล
       5) จงอธิบายข้อบ่งขี้และข้อควรระวังด้านการรักษา ขณะใช้รังสีเลเซอร์ทางกายภาพบำบัด ตามที่ทราบ
       6) ขณะใช้เครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัด มีข้อควรระวังอะไรบ้าง


 
 
ภาควิชากายภาพบำบัด คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น: จ.ขอนแก่น 40002
Copyright @ 2003 , All right reserved | Comments & Suggestions : somch_ra@kku.ac.th |