1
ความคิดรวบยอด
เครื่องเลเซอร์สำหรับกายภาพบำบัด
เป็นเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ที่ให้รังสีเลเซอร์ชนิดกำลังต่ำ ซึ่งเป็นเครื่องเลเซอร์ที่มีกำลังต่ำกว่า
1 มิลลิวัตต์ มักเป็นเลเซอร์ชนิด Helium-Neon (HeNe), Gallium Arsenide
(GaAs) ผลการรักษาทางกายภาพบำบัดจากเครื่องเลเซอร์เป็นผลการกระตุ้นการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ
และผลการระงับปวด
2. จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
เมื่อจบการเรียนการสอนนี้แล้ว นักศึกษาสามารถ
1. อธิบายหลักการทำงานเบื้องต้น
ผังอย่างง่าย และวงจรพื้นฐานของเครื่องเลเซอร์
2. อธิบายส่วนประกอบและลักษณะของอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้กับเครื่องเลเซอร์
3. อธิบายวิธีการใช้งานเบื้องต้นของเครื่องเลเซอร์
3. เนื้อหา
1. เลเซอร์ (LASER) เป็นคำย่อมาจาก
(Light amplification by stimulated emission of radiation) ซึ่งหมายถึงการขยายสัญญาณแสงโดยการกระตุ้นให้เกิดการปล่อยรังสีออกมาก
ดังนั้นจึงเป็นรังสีที่มีความเข้มและพลังงานสูงมาก มีขนาดของลำแสงแคบมาก
สามารถรวมลำแสงให้ส่องมายังจุดเดียวกันได้
2. เลเซอร์ เป็นรังสีที่มนุษย์สร้างขึ้น
มีลักษณะพิเศษที่ต่างจากรังสีชนิดอื่นๆคือ 1) เป็นแสงที่แผ่ออกจากแหล่งกำเนิดไปในทิศทางเดียวกันหมด
2) มีความยาวคลื่นเดียว (monochromatic) 3) มีเฟสตรงกันทั้งหมด ที่เรียกว่า
แสงอาพันธ์ (coherent light)
3. เลเซอร์ เป็นแสงที่ให้พลังงาน มีความยาวคลื่นตั้งแต่ย่านอินฟราเรดใกล้
(near IR) จนถึงย่านอินฟราเรดไกล (far IR) ระดับพลังงานของเลเซอร์ขึ้นกับความยาวคลื่น
บางชนิดมองเห็น บางชนิดมองไม่เห็น (ขึ้นกับความยาวคลื่น) สามารถแบ่งออกเป็น
2 ชนิด คือ 1) เครื่องเลเซอร์กำลังสูง (high power laser) มีคุณสมบัติในการทำให้เนื้อเยื่อมีอุณภูมิสูง
เนื้อเยื่อขาดน้ำ โปรตีนจับตัวรวมเป็นก้อน การแยกสลายเซลล์ มักใช้แทนมีดในการผ่าตัดทางการแพทย์
2) เครื่องเลเซอร์กำลังต่ำ (low power laser) เป็นเครื่องเลเซอร์ที่ให้กำลังต่ำว่า
1 มิลลิวัตต์ มักไม่ใช้ผลด้านความร้อนจากรังสี บางครั้งเรียกว่า เลเซอร์ชนิดเย็น
(cold laser) หรือเลเซอร์ชนิดอ่อน (soft laser) มักเป็นชนิดที่มองเห็นลำแสง
ผลเลเซอร์กำลังต่ำคือ ช่วงกระตุ้นการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ และผลการระงับปวด
4. วงจรอย่างง่ายของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดประกอบด้วย
แหล่งจ่ายไฟ วงจรเก็บประจุเพื่อให้พลังงานกับไฟแฟลซ ตัวกลางและช่องกำทอนสำหรับสร้างเลเซอร์
และส่วนควบคุมแสงและอุปกรณ์เชื่อมต่อ
5. ตัวเครื่องเลเซอร์ ประกอบด้วย แหล่งจ่ายไฟ
ส่วนควบคุมการทำงานของหลอด และส่วนประกอบอื่นๆ ได้แก่ ขาตั้ง ที่สะท้อนแสงและส่วนควบคุมการสะท้อน
ความยาวคลื่นของเลเซอร์ที่ปล่อยออกมาขึ้นกับตัวกลางที่ใช้ทำ
6. แสงเลเซอร์ที่ใช้ทางกายภาพบำบัดมักเป็นเลเซอร์ที่สร้างจาก
ไดโอด (diode) เช่น Gallium Arsenide (GaAs) สร้างจากตัวกลางที่เป็นก๊าซ
เช่น Helium-Neon (HeNe)
4. กิจกรรมการเรียนการสอน
4.1 ขั้นนำ
ผู้สอนทบทวนเรื่องแสงเลเซอร์
และการนำแสงเลเซอร์มาใช้ประโยชน์ จากนั้นเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้อภิปรายประสบการณ์เกี่ยวกับเลเซอร์
เช่น เลเซอร์ในดิสโก้เทค เป็นต้น แจ้งวัตถุประสงค์ของการเรียน
4.2 ขั้นสอน: เสนอปัญหา/เนื้อหา
1. ผู้สอนนำเสนอปัญหาด้วยสาธิตการใช้เครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัด
2. เปิดโอกาสให้ผู้เรียนซักถามสิ่งที่ผู้เรียนเห็น
3. ผู้สอนได้ตอบประเด็นที่ผู้เรียนสงสัย
และแจกใบงานเพื่อให้ผู้เรียนได้ทำกิจกรรมการเรียนการสอน
4.2.1 กิจกรรมไตร่ตรองรายบุคคล
ผู้เรียนทำความเข้าใจกับกรณีปัญหาและประเด็นคำถามในใบงานที่ให้โดยการคิดพิจารณาด้วยตนเองอย่างอิสระตามลำพัง
ห้ามมิให้ปรึกษาหารือกัน ผู้เรียนสามารถค้นคว้าเพิ่มเติมได้จากเอกสารประกอบการสอนหรือหนังสือในห้องสมุดเพิ่มเติมได้
โดยผู้สอนพยายามกระตุ้นเร่งเร้าให้ผู้เรียนอ่านและตอบประเด็นปัญหาในใบงาน
อย่างไตร่ตรอง และพยายามสรุปประเด็นเนื้อหาและหาคำตอบในกระดาษเขียนตอบภายในเวลาที่กำหนด
ี่
4.2.2 กิจกรรมไตร่ตรองระดับกลุ่มย่อย
หลังจากที่ผู้เรียนได้มีโอกาสใช้กระบวนการคิดของตนเองและเขียนคำตอบเรียบร้อยแล้ว
เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้รวมกลุ่มย่อยกับเพื่อนที่ได้แบ่งกันไว้แล้ว
เพื่อให้ผู้เรียนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นของตนเองกับเพื่อนๆสมาชิกในกลุ่ม
ได้มีโอกาสเปรียบเทียบในสิ่งที่ตนเองคิดกับผู้อื่น โดยการนำเสนอเนื้อหาของตนเองที่ได้บันทึกไว้กับเพื่อนในกลุ่มซึ่งขณะที่นั่งฟังเพื่อนนำเสนอ
ร่วมกันอภิปรายและช่วยกันสรุปแนวคิดดังกล่าวนั้นให้เป็นแนวคิดของกลุ่ม
ในรูปแผนภูมิมโนมติ (concept map) หรือตารางเพื่อนำเสนอในกลุ่มใหญ่ต่อไป
4.2.3 การเสนอผลและแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นต่อกลุ่มใหญ่
ผู้สอนสุ่มกลุ่มผู้เรียนให้ส่งตัวแทนของกลุ่มเพื่อนำเสนอแนวคิดต่อประเด็นที่ให้ตามใบงานของกลุ่มต่อกลุ่มใหญ่
โดยผู้สอนเร่งเร้าการมีส่วนร่วมของกลุ่ม ร่วมกันอภิปราย แสดงเหตุผลและความคิดเห็นของตน
ของกลุ่มย่อย ต่อกลุ่มใหญ่รวมเป็นความคิดเห็นของชั้น
4.3 ขั้นสรุป
ผู้สอนร่วมกับผู้เรียนร่วมกันสรุปแนวคิด
หลักการ หรือความคิดรวบยอดของทักษะกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และสรุปเนื้อหาตามหลักสูตร
เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ซักถามประเด็นที่สงสัยทั้งหมด
โดยเฉพาะในจุดที่ยังไม่เข้าใจ โดยผู้สอนจะอธิบายเพิ่มเติมจนผู้เรียนเกิดความเข้าใจทั้งหมดอย่างชัดเจน
4.4 ขั้นพัฒนาทักษะ
ผู้สอนให้ผู้เรียนในแต่ละกลุ่มย่อย
ร่วมกันศึกษาเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดและอุปกรณ์ที่จัดเตรียมให้ตามคู่มือปฏิบัติการที่ให้
โดยพยายามพิจารณาถึงหลักการและเหตุผล ดังต่อไปนี้ 1) ศึกษาระบบลักษณะส่วนประกอบของเครื่อง
และหลักการทำงานพื้นฐาน โดยเขียนแผนภูมิตามความเข้าใจ 2) ทดสอบและศึกษาหลักการทำงานพื้นฐานของเครื่องตามแนวคิดทฤษฎีที่ท่านทราบ
3) ทดสอบการทำงานของเครื่องโดยนำมาประยุกต์ใช้กับเพื่อน เป็นต้น พยายามตอบคำถามตามใบงานที่ได้รับมอบหมาย
4.5 ขั้นพัฒนาการนำไปใช้
ผู้สอนเสนอประเด็นปัญหาเพื่อให้ผู้เรียนค้นคว้าผ่าน
web page หรือที่อื่นๆ ในหัวข้อเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ทางกายภาพบำบัดชนิดต่างๆที่เกี่ยวข้องกับความร้อนและแสง
และความก้าวหน้าและเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง โดยส่งรายงานภายใน 2 สัปดาห์
ให้ตัวแทนผู้เรียนนำเสนอโครงงานที่รับมอบหมายต่อกลุ่มใหญ่เพื่อให้กลุ่มผู้เรียนร่วมกันอภิปราย
5. การประเมินผล
เมื่อสิ้นสุดการเรียนการสอนแล้วผู้สอนจะประเมินผลการเรียนการสอนดังต่อไปนี้
1. ประเมินความรู้ความเข้าใจตามเนื้อหาในบทเรียน
โดยการสอบย่อยท้ายในแต่ละเรื่อง โดยที่ทุกคนจะต้องทำข้อสอบอย่างเต็มความสามารถ
โดยไม่ช่วยเหลือกันพยายามทำข้อสอบให้ดีที่สุด เพื่อพัฒนาความก้าวหน้าของตนเองและเพื่อให้กลุ่มประสบผลสำเร็จในที่สุด
2. ประเมินความรู้ความเข้าใจในบทเรียนโดยใช้ผลงานผู้เรียนเป็นหลัก
แบ่งออกเป็น
1) ผลงานรายบุคคล เป็นผลงานที่ผู้เรียนแต่ละคนปฏิบัติขณะร่วมกิจกรรมการเรียนการสอน
2) ผลงานของกลุ่ม เป็นผลงานที่ผู้เรียนปฏิบัติร่วมกันเป็นกลุ่มในระหว่างที่ร่วมกิจกรรม
3. การสะท้อนผลการทำงานของกลุ่ม โดยให้แต่ละกลุ่มประเมินการทำงานของตนเอง
แล้วเสนอผลการประเมิน และสิ่งที่ต้องการปรับปรุงต่อไป
4. ประเมินกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียน
โดยคณาจารย์ผู้ร่วมสอน โดยการสังเกตการทำกิจกรรมของผู้เรียนด้วยแบบประเมินพฤติกรรม
และสุ่มสัมภาษณ์ผู้เรียนโดยแบบสัมภาษณ์
แนวคำถาม
1. หลักการทำงานเบื้องต้นของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดเป็นอย่างไร
2. องค์ประกอบหลักที่สำคัญของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดมีอะไรบ้าง
จงอธิบายพร้อมทั้งเขียนรูปประกอบสิ่งที่ท่านอธิบายอย่างสมเหตุสมผล
ใบงาน
Laser
-------------------------------------------------------------
คำชี้แจง
1.
หลังจากผู้เรียนได้อ่านเนื้อหาเรื่อง เครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดมาแล้ว
(ได้มอบหมายให้อ่านล่วงหน้าก่อนการเรียนการสอนเป็นเวลา 1 สัปดาห์)
ให้พิจารณาประเด็นปัญหาที่ให้ ต่อไปนี้ โดยผู้เรียนจะต้องเป็นผู้พิจารณาด้วยตนเอง
ไม่ปรึกษาหารือผู้อื่น ใช้เวลา ประมาณ 20 นาที
2. จากนั้นให้ผู้เรียนรวมกลุ่มย่อย
และปรึกษาหารือกัน แลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน กับเพื่อนๆในกลุ่ม
เป็นเวลาประมาณ 20 นาที
3. ส่งตัวแทนนำเสนอข้อสรุปที่ได้ในกลุ่ม
ใช้เวลากลุ่มละ 5 นาทีี
----------------------------------------------------
ประเด็นปัญหาที่ให้พิจารณา
1) ท่านเห็นด้วยกับคำกล่าวที่ว่า
"รังสีเลเซอร์ เป็นสิ่งที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้น ไม่มีอยู่ในธรรมชาติ"
หรือไม่ อย่างไร จงแสดงเหตุผลประกอบสิ่งที่อธิบาย
2) รังสีเลเซอร์ที่ใช้ทางกายภาพบำบัด
แตกต่างจากรังสีที่ใช้ทางการแพทย์อื่นๆอย่างไร
3) จงอธิบายความเหมือนและความต่างระหว่างรังสีอินฟราเรด
รังสีอัลตราไวโอเลต และรังสีเลเซอร์ ที่ใช้ทางกายภาพบำบัด
4) องค์ประกอบหลักที่สำคัญของเครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัดมีอะไรบ้าง
จงอธิบายและเขียนรูปประกอบอย่างสมเหตุสมผล
5) จงอธิบายข้อบ่งขี้และข้อควรระวังด้านการรักษา
ขณะใช้รังสีเลเซอร์ทางกายภาพบำบัด ตามที่ทราบ
6) ขณะใช้เครื่องเลเซอร์ทางกายภาพบำบัด
มีข้อควรระวังอะไรบ้าง
|